bugünkü yazımda milli eğitim bakanları hakkında küçük bir paylaşımda bulunmak istedim:
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLARI GENEL BİLGİ
Millî Eğitim Bakanlığı, I. TBMM döneminde, Anayasa, Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmek üzere kurulan bakanlığımızdır. Bu bakanlık aslen Osmanlı Devleti’nde 1857 yılında Maarif-i Umumiye Nezareti adı altında kurulmuştur. Millî Eğitim Bakanlığı; 1923'ten 27 Aralık 1935 tarihine kadar "Maarif Vekaleti", 28 Aralık 1935'den 21 Eylül 1941 tarihîne kadar "Kültür Bakanlığı", 22 Eylül 1941'den 9 Ekim 1946 tarihine kadar "Maarif Vekilliği", 10 Ekim 1946'dan sonra "Millî Eğitim Bakanlığı", 1950'den sonra "Maarif Vekaleti", 27 Mayıs 1960 tarihinden sonra "Millî Eğitim Bakanlığı" adıyla çalışmalarını sürdürmüştür. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde şu ana kadar 76 kişi milli eğitim bakanı olarak görev yapmıştır. Bakanlık görevinde bulunanların çoğu hukuk fakültesi mezunudur. Eğitim fakültesi mezunu olup bakanlık yapanların sayısı bir elin parmağını geçmemektedir.
İlk Milli Eğitim Bakanımız Rıza Nur, Tıp Lisesini ve Askeri Tıp Akademisi’ni bitirmiştir. Görev süresi 7 aydır.
Hamdullah Suphi Tanrıöver, edebiyatçı kimliği ile karşımıza çıkmaktadır. Öğretmen, yazar ve siyasetçidir. Dedesi ilk Osmanlı Maarif Nazırıdır. Daha sonra babası da bu görevde bulunacaktır. Tanrıöver Cumhuriyet tarihinde 2 kez Milli Eğitim Bakanlığı yapanlar arasındadır.
Mehmet Veli Bolak, Meclis kürsülerinde ve direniş hareketlerinde organizasyon işlerinde ve hitabet gücü ile akıllara kazılmıştır.
İsmail Safa Özler, gazeteci kimliği vardır. Ayrıca bakanlık görevinden önce çiftçilik yapmıştır.
Hüseyin Vasıf Çınar, hukuk eğitimi almış, tarih öğretmenliği yapmış ve iki kez de milli eğitim bakanlığı görevinde bulunmuştur.
Mehmet Şükrü Saraçoğlu, daha çok Fenerbahçe Spor Kulübü başkanı olarak hatırlansa da Başbakanlık, Meclis Başkanlığı, Dış İşleri, Maliye ve Eğitim Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.
Mustafa Necati Uğural, avukatlık, gazetecilik ve öğretmenlik yapmıştır. Bakanlığı döneminde yaptığı hizmetler büyüktür. Avrupa’ya öğrenciler göndererek uzman öğretmenlerin yetişmesini sağlamıştır. Ortaokullar parasızlaştırılmıştır. Köylere öğretmen yetiştirebilmek için Köy öğretmen okulu projesini ortaya atmıştır. Uğural döneminde harf inkılabı gerçekleşmiştir. Adına ait bir eğitim fakültesi bulunmaktadır.(Balıkesir Üniversitesi NecatiBey Eğitim Fakültesi)
İsmet İnönü, bir hafta vekaleten, bir buçuk ay kadar resmi olarak milli eğitim bakanlığı yapmıştır.
Recep Peker, vekaleten 3 günlük milli eğitim bakanlığı yapmıştır.
Reşit Galip, göreve geldiğinde Atatürk ilkelerine bağlılığı arttırmak için çalışmış, Cumhuriyet’in 10. yılında okullarda okutulmakta olan Andımız’ı yazmıştır. İstanbul Darülfünunu, İstanbul Üniversitesi olarak ismini değiştirerek reformlar yapmıştır.
Saffet Arıkan, daha sonra köy enstitülerine dönüştürülecek olan Köy Öğretmen okullarının kurulmasında aktif rol almıştır.
Hasan Ali Yücel, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Âli'ye (Yüksek Öğretmen Okulu) mezunudur. Köy enstitülerin kurulması, dünya klasiklerinin Türkçeye çevrilmesi, ilk ansiklopedinin yayınlanması bakanlığı döneminde gerçekleşmiştir. UNESCO’ya girişimizde etkili olmuştur. En uzun bakanlık yapanlar arasındadır.(8 yıl)
Ahmet Tevfik İleri, Milli Türk Talebe Birliği başkanlığı yapmıştır. Demokrat parti döneminde bakanlık görevinde bulunmuş; eğitim sisteminde reformlar yapmıştır: Din derslerini ilkokul programlarına sokmuş(velilerin seçimi doğrultusunda), İmam Hatip Liselerinin tekrar açılmasını sağlamış, İstanbul Yüksek İslam Enstitüsünü kurmuş, köy enstitülerini yeniden düzenleyerek öğretmen okullarıyla birleştirmiş, Atatürk ve Orta Doğu üniversitelerinin açılışını yapmıştır.
Fehmi Yavuz, askeri hükümetin ilk milli eğitim bakanıdır.
İbrahim Öktem, başhekimdir. 2 sene bakanlık görevi yapmıştır.
İsmail Hakkı Arar, hukuk fakültesini bitirip milli eğitim bakanlığı yapmış siyasetçilerdendir.
Sabahattin Özbek, ziraat fakültesi mezunu olup bir sene boyunca milli eğitim bakanlığı yapmıştır.
Mustafa Üstündağ, Köy Enstitüsü’nü, Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Pedagoji Bölümü’nü ve ABD Wisconsin Üniversitesi Eğitim Fakültesini bitirmiştir. 3 yıl milli eğitim bakanlığı yapmıştır.
Ali Naili Erdem, Bu Toprağın İnsanları ve Sevda Kuşatması adlarını taşıyan iki şiir kitabı basılmıştır.
Mustafa Necdet Uğur, İzmir ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.
Hasan Sağlam, Harp Akademisi mezunudur. Darbe dönemi milli eğitim bakanıdır. 3 yıl görevini sürdürmüştür.
Vehbi Dinçerler, inşaat mühendisi mezunu olup, döneminde fen dersi için yaratılış görüşü müfredata alınmıştır.
Avni Akyol, döneminde farklı yeniliklere yer verilmiştir: Siyah önlük yerine mavi önlüğe geçiş yapılmış, 8 yıl zorunlu eğitim kararı hemen uygulamaya konulmuş, güzel sanatlar liselerinin kurulması sağlanmıştır. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Pedagoji Bölümü mezunudur.
Hüseyin Çelik, döneminde ilköğretim ve ortaöğretim kitapları ücretsiz olmuş, ortaöğretim geçiş sınavını kaldırarak kademeli olarak seviye belirleme sınavını getirmiştir. Hasan Ali Yücel’den sonra en uzun milli eğitim bakanlığı yapan isimdir.
Nimet Baş(Çubukçu), T.C. tarihinde ilk kadın milli eğitim bakanıdır.
Ömer Dinçer, 4+4+4 eğitim sistemi ile 12 yıl zorunlu eğitim haline getirilmiştir. Ortaokul imam hatiplerin açılması sağlamıştır. Fatih projesi hayata geçirilmiştir. Okullara akıllı tahta, öğrencilere tablet dağıtımı yapılmıştır.
Nabi Avcı, 2013’te milli eğitim bakanlığına getirildi. Orta öğretime geçiş sınav sistemi değiştirildi.
Etiketler: genel kültür, milli eğitim bakanlarımız